Barbaachisummaa Jaarmaya Hawaasaa

Jiilchaa Haamidiin

Jaarmayni bu'uraa kan jireenyi ilmi namaa irratti hundooytu jaarmaya hawaasaa ti. Hawaasa jechuun qaama ummataa kan dhimma hunda gaggeeysitu:
- Siyaasaa (Politics)
- Diinaggeey (Economy)
- Barnoota (Education)
etc.

Jaarmayni ummanni guutuu, xiqqaa fi guddaan, dargaggoon ifi shamarran, haawwan ifi manguddoon hundi miseensummaa qabu. Hawaasa jechuun humna ummataa ti. Jabaachuun isii jabeenya ummataa ti. Laaffachuun isii ammoo, laaffina ummataa ti.

Ummanni tokko yoo humna alaatiin roorrifamuudhaan siyaasaan khufee, waraanaan cabee, mirgi isaa sarbamee, qabeenya isaa saamamee diinaggeeyiin khaasaaree, wanni ummata san lafaa khaasee haqa isaanii deebisu jaarmaya hawaasaa ti. Jaarmaya siyaasaa dura jaarmaya hawaasaa tu dursa. Maalif yoo jenne, hawaasaa tu jaarmaya siyaasaa biqilcha malee jaarmayni siyaasaa hawaasa hin biqilchu. Jaarmaya siyaasaa tu hawaasatti irkata malee hawaasni jaarmaya siyaasaatti hin irkatu. Khanaafuu yoo hawaasni tokko laaffate, siyaasaan khufuun isaa hin oolu. Akkasumattiis diinaggeyiin, barnootaan, hamileen khufuun isaa hin oolu. San booda maaltu dhufa?
- Abdii khutachuu
- Eenyummaa ifii itti qaanfachuu
- Humna biraatti irkachuu

Khanaaf jecha kharoorri diina kheenya tokkoffaan hawaasa Oromoo diiguu dha. Khana kheeysaa bahuudhaaf hawaasa kheenya bakka hundatti jaaruun, gurmeeysuun, jabeeysuun barbaachisaa dha.

Comments

Popular posts from this blog

An Afternoon with Nadhi Gamada and Abba Yusuf, Mogadishu (1985)

Reshape the Culture: Oromummaa & Ideology

The Revisionary Emir of Harar: Muhammad Ali Mayu (1856-1875)